Chất dẻo, hay còn gọi là nhựa hoặc polymer, được dùng làm vật liệu chế tạo nhiều loại vật dụng đóng góp quan trọng cho đời sống con người cũng như phục vụ cho sự phát triển của nhiều ngành và lĩnh vực kinh tế khác như điện, điện tử, cơ khí, giao thông vận tải, thuỷ sản, nông lâm nghiệp. ..
Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, chất dẻo ngày càng được ưa chuộng và trở thành vật liệu thay thế cho các vật liệu truyền thống tưởng như không thể nào thay thế được là gỗ, kim loại, silicat. .. Ngành công nghiệp nhựa ngày càng có vai trò to lớn đối với đời sống cũng như kinh tế của các quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Tiềm năng phát triển ngành Nhựa Việt Nam
Khảo sát thị trường trong nước cho thấy, sản phẩm nhựa do các DN Việt Nam sản xuất đã có mặt ở hầu hết các ngành và được sử dụng ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Trong lĩnh vực tiêu dùng, sản phẩm từ nhựa được sử dụng làm bao bì đóng gói các loại, các vật dụng bằng nhựa dùng trong gia đình, văn phòng phẩm, đồ chơi…
Trong các ngành kinh tế khác, những sản phẩm từ nhựa được sử dụng ngày càng rộng rãi; thậm chí, trong một vài ngành nhựa đã trở thành một nguyên liệu thay thế cho những nguyên liệu thô trong dệt may, điện – điện tử. .. Nhìn chung, sản phẩm nhựa nội địa có khả năng cạnh tranh khá cao với những công ty nước ngoài tại Việt Nam, cũng như những sản phẩm nhựa nước ngoài vào thị trường Việt Nam.
Những DN nhựa nội địa đã, đang đẩy mạnh đổi mới phát triển công nghệ, đầu tư, hợp tác với những công ty nước ngoài nhằm tập trung phát triển sản phẩm phục vụ thị trường trong nước cũng như xuất khẩu.
Sản phẩm nhựa Việt Nam không chỉ khẳng định được chỗ đứng tại thị trường trong nước mà hiện đã có mặt tại hơn 150 quốc gia và đang phát triển ra khu vực trên thế giới, trong đó có Nhật Bản, Campuchia, Lào, Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Trung Đông, Châu Phi, EU, v.v. Thị trường xuất khẩu lớn nhất của sản phẩm nhựa của Việt Nam trong năm 2018 là Nhật Bản và Hoa Kỳ.
Ngoài ra, nhu cầu nhập khẩu sản phẩm nhựa vào thị trường Liên minh châu Âu cũng được đánh giá cao, đặc biệt là ống nhựa, nơi doanh nghiệp Việt Nam có năng lực thâm nhập cao và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật. , cuộc điều tra.
Điều đáng chú ý là sản phẩm nhựa của Việt Nam tại thị trường này không bị áp thuế chống bán phá giá như các nước châu Á khác (mức thuế trung bình dao động từ 8-30%). Vì vậy, đây sẽ là điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp nhựa Việt Nam tăng thêm kim ngạch xuất khẩu trong thời gian tới. Một số thị trường mới như Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Đông Âu, châu Phi có tiềm năng lớn cho việc phát triển sản phẩm nhựa tại Việt Nam.
Xu hướng phát triển ngành Nhựa Việt Nam
Có thể nói, kỳ vọng lớn nhất của sự phát triển ngành nhựa Việt Nam hiện nay là các hiệp định thương mại: Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực, v.v. sẽ có hiệu lực khi các hiệp định này có hiệu lực cũng đồng nghĩa với việc là cơ hội xuất khẩu sản phẩm nhựa cho các doanh nghiệp Việt Nam ra thế giới sẽ lớn hơn.
Để đạt được mục tiêu phát triển đề ra, ngành nhựa còn phải làm rất nhiều việc vì phải đối mặt với nhiều thách thức. Cụ thể như: Mẫu mã ngành nhựa sản xuất tại Việt Nam còn đơn điệu, chưa đáp ứng được nhu cầu của các nhà nhập khẩu hay người tiêu dùng trong nước.
Cùng với đó, chất lượng một số sản phẩm nhựa tại Việt Nam chưa rõ ràng và đảm bảo nên người tiêu dùng tin tưởng và sử dụng sản phẩm nhựa sản xuất tại Việt Nam. Đặc biệt, ngành nhựa hiện đang gặp một số khó khăn là chưa chủ động được nguồn nguyên liệu, phải nhập khẩu từ nước ngoài nên giá thành thành phẩm dù có phát triển vẫn bấp bênh, không ổn định.
Mặc dù ngành nhựa Việt Nam có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm gần đây nhưng ngành nhựa Việt Nam chủ yếu được biết đến là ngành chế biến nhựa có giá trị gia tăng thấp.
Nhìn chung, mặc dù số lượng doanh nghiệp trong ngành nhựa ở Việt Nam rất lớn nhưng 80% doanh nghiệp nhựa trong nước là doanh nghiệp vừa và nhỏ, trình độ công nghệ còn tương đối hạn chế, khoảng 85% thiết bị, máy móc công nghiệp phải nhập khẩu. . Hầu hết các công ty này sản xuất ở quy mô gia đình, sức cạnh tranh thấp, đó là lý do tại sao hơn 90% công ty nhựa ở Việt Nam đang gia công cho nước ngoài và chưa làm chủ được thương hiệu, sản phẩm của mình.
Để thực hiện hiệu quả mục tiêu đề ra, giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nước ngoài, đa dạng hóa mẫu mã, nâng cao năng lực cạnh tranh về chất lượng và giảm giá thành sản phẩm,để có thể phát triển các doanh nghiệp nhựa Việt Nam trong thời gian tới phải tích cực cơ cấu lại đầu tư hoặc tăng cường năng lực nghiên cứu, tập trung đầu tư. về máy móc theo tiêu chuẩn công nghệ mới; giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nước ngoài, đa dạng hóa mẫu mã, nâng cao
Tài liệu tham khảo:
- Ngân hàng châu Á (2018), Báo cáo ngành Nhựa;
- Doãn Phong (2017), Cơ hội lớn cho ngành Nhựa Việt Nam, Báo Vietnamnet;
- Bảo Linh (2015), Thị trường nhựa và bao bì: Tiềm năng lớn nhưng thách thức nhiều, Tạp chí Công Thương;
- Các website: moit.gov.vn, congthuong.vn, ipcs.vn, investvietnam.gov.vn…